De Zeeuwse Inspiratiedag Cultuuronderwijs #3 staat in het teken van verwondering. Dat thema is met een goede reden gekozen, want van 2021-2024 wordt in Zeeland, in het kader van het programma Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK) gebouwd aan ‘Het Zeeuwse Atelier voor de verwondering’.
Cultuureducatie is dé manier om kinderen in aanraking te brengen met mooie, prikkelende, tot nadenken stemmende vormen van kunst. Die verwondering verrijkt het leven én stelt hen in staat vaardigheden te ontwikkelen. Verwondering komt terug in de keynote van Nathalie Beekman, in de inspiratiesessies, en in de ervaringen die het onderwijs, de adviseurs van KCE Oosterschelderegio, KEW en Toonbeeld en de cultuursector met ons delen.
Inloggen Zeeuwse Inspiratiedag Cultuuronderwijs #3
Log hier in voor de Zeeuwse Inspiratiedag Cultuuronderwijs.
Url: https://us02web.zoom.us/j/87099281360?pwd=K3Y1Z1BiWDhTUU4wSURMME1sZ1pYUT09
Meeting ID: 870 9928 1360
Passcode: inspiratie
Loop je tegen een technisch probleem aan? Geen zorgen!
Bel Melissa Vos op het nummer 06-20901329.
Tijdschema
Live vanuit het 'Zeeuwse atelier voor de verwondering': met kinderkunst samengesteld door vakdocenten Liesbeth Labeur en Bo de Jong.
14:50 - Inloop
15:00 - Opening door daghost Arieke van Liere
15:05 - Keynote-spreker Nathalie Beekman over kunst en filosofie
15:30 - Inspiratiesessies ronde 1: Mentale verwondering
16:00 - Update CmK3 in Zeeland door Leo Adriaanse
16:10 - Inspiratiesessies ronde 2: Praktische verwondering
16:50 - Afsluiting
Met tussendoor korte interviews met mensen uit het onderwijs, culturele sector en de adviseurs van KCE Oosterschelderegio, KEW en Toonbeeld.
Wat staat er op het programma?
Nathalie Beekman, kunstenaar/educator/onderzoeker, vertelt over haar onderzoek 'Ruimte voor Polyfonie'. In een polyfonische dialoog staan de stemmen van kinderen, authentiek en creatief, centraal. Zo leren ze kennismaken met verschillende perspectieven. Het onderzoek van Beekman bevindt zich op de grens van kunst en filosofie. Uitdagende en ongerijmde opdrachten stimuleren verbeelding en verwondering.
Na de keynote volgen twee rondes van inspiratiesessies. De deelnemers kunnen in elke ronde kiezen tussen drie verschillende sessies. Een gevarieerd aanbod, maar wel allemaal in het teken van cultuureducatie en verwondering. Tussen de sessies komen leerkrachten en cultuurprofessionals aan bod. Wat betekent verwondering in hun dagelijkse werk? Hoe zien ze verwondering bij kinderen en jongeren ontstaan? Hoe kunnen we door middel van kunst en cultuur verwondering stimuleren?
Inspiratiesessies I Mentale verwondering I ronde 1
1. Nathalie Beekman: Kunst & filosofie
Een polyfonische dialoog met kinderen - hoe ziet dat er nu in de praktijk uit? Nathalie Beekman belicht situaties waarin kinderen bewust worden van hun eigen vrije stemmen en die van elkaar. Zo gaan ze een verbeeldingsrijke dialoog aan. Wat betekent dat voor de ontwikkeling van kinderen?
Trefwoorden: praktijk I filosofie I verbeelding I onderwijs
Meer weten? Sparklab I Ruimte voor polyfonie I Nathalie Beekman (LinkedIn)
2. Siela Ardjosemito-Jethoe: Diversiteit & inclusie
Kunst en cultuur biedt veel om van te genieten, maar het is goed om stil te staan bij de manier waarop groepen in de samenleving worden uitgesloten van de beleving de beoefening van kunst en cultuur. Hoe kunnen we stimuleren dat er meer balans en evenredigheid komt in de cultuursector? Hoe zorgen we ervoor dat gelijkwaardigheid en gelijke kansen de aandacht krijgen die ze verdienen?
Trefwoorden: diversiteit I gelijkwaardigheid I inclusiviteit I kunstbeleving
Meer weten? CtDunlimited I Podcast: Diversity in check I Siela Ardjosemito-Jethoe (LinkedIn)
3. Talitha van de Stolpe: Vakintegraal werken
Kinderen denken niet in vakken! Vakintegraal werken past vaak beter bij kinderen. Zij zijn beter in staat om de lesstof te onthouden als een vak als rekenen of taal wordt geintegreerd met muziek, drama, dans of beeldende vorming. Stel je bijvoorbeeld een dramales voor waarbij spel over een middeleeuwse stad hen helpt om begrippen te onthouden. Maar, hoe kun je als leerkracht hiermee aan de slag?
Trefwoorden: praktijk I onderwijs I vakoverstijgend
Meer weten? TADA I Talitha van de Stolpe (LinkedIn)
Inspiratiesessies I Praktische verwondering I ronde 2
1. Corinne Heyrman: Podcast maken in het kader van loopbaanbegeleiding
Als jij als leerling twintig jaar geleden een podcast had (kunnen) maken over jezelf op dit moment, hoe had dat eruit gezien? Leerlingen in het voortgezet onderwijs van nu krijgen wél die kans. Tijdens een workshop, die in deze inspiratiesessie wordt belicht, maken ze een literaire podcast over een dag in de toekomst, twintig jaar later. Hoe ziet hun leven eruit, en hun baan? Een fantastische, creatieve methode om na te denken over toekomst, werk, passie en ambitie.
Trefwoorden: podcast - toekomst - loopbaan - onderwijs
Meer weten? Corinne Heyrman I Corinne Heyrmann (YouTube)
2. De Nieuwkomers: Kunst & duurzaamheid
Hoe integreer je duurzaamheid in een kunstworkshop of een cultuureducatieve activiteit? Wat is de versterkende waarde daarvan? Hoe kan het onderwijs daarvan profiteren? De Nieuwkomers delen hun ervaringen: onder andere begeleidt dit collectief workshops met leerlingen in het voedselbos in Chaam, en organiseren ze een workshopreeks over vlechtheggen, waarin uiteraard natuurlijke materialen als wilgentakken worden gebruikt. Met veel beeldmateriaal zal de inspiratie op het vlak van duurzaamheid en kunst zeker worden aangewakkerd!
Trefwoorden: duurzaamheid I interdisciplinair I onderwijs I natuur
Meer weten? De Nieuwkomers I De Nieuwkomers (Instagram)
3. Corine Haak: Kracht van theater als middel
Met theateroefeningen kun je zelf op een makkelijke, toegankelijke manier theater in de klas brengen. Het enige wat je nodig hebt zijn: jezelf, je sociale vaardigheden en een vleugje durf! Theater stimuleert individuele inzichten én groepsinzichten. Samen kom je samen tot leermomenten en ontdekkingen.
Trefwoorden: theater I praktijk I onderwijs
Meer weten? Cinereus I Corine Haak (LinkedIn)
De keynote I Ruimte voor Polyfonie
Zijn gedachten echt?
“Ja, want wij kunnen ze denken en wij zijn echt.”
“Ja, maar dan is alles echt.” (Sani en Anna, groep 8)
Op woensdag 30 maart 2022 vindt de Zeeuwse Inspiratiedag Cultuuronderwijs #3 plaats. Cultuurkwadaat heeft mij uitgenodigd om op deze middag de keynote te verzorgen. Ik ben actief als kunstenaar en onderzoeker, en ontwikkelde een kunst-& filosofielab voor kinderen door middel van mijn PhD-onderzoek ‘Ruimte voor Polyfonie’. In dit lab, Sparklab geheten, werkte ik nauw samen met een multiculturele basisschool in Groningen, zodat geleerd kon worden van de vragen, problemen en wensen van kinderen en leerkrachten in een levendige schoolpraktijk.
In de keynote vertel ik over de werkwijze en achtergrond van het lab. In het Sparklab worden kunst en kinderfilosofie sterk met elkaar verbonden met als doel om ruimte te geven aan een bijzondere opvatting van persoonsvorming die door de bekende onderwijsfilosoof Gert Biesta ‘subjectwording’ wordt genoemd. Het gaat er hierbij om dat kinderen kennismaken met verschillende manieren van vormgeven aan de eigen vrijheid. Dit gebeurt door de eigen creativiteit tot uiting te brengen en door het nemen van eigen verantwoordelijkheid. Vrijheid is nooit een op zichzelf staand doel, deze wordt altijd gezien in relatie met de ander en het andere in de wereld.
Kinderen kunnen in het lab op basis van aansprekende thema’s denken over filosofische vragen en daarover in dialoog gaan met elkaar. Ze worden zich bewust van hun eigen denken en dat van de anderen, denken over ultieme, dus onbeantwoordbare vragen en over de wereld.Ze verkennen deze thema’s ook op verschillende creatieve manieren: door te tekenen, te dansen, te schilderen, muziek te maken of te bouwen. In het lab worden veel ‘gekke’ creatieve opdrachten gedaan die ongewoon en tegendraads zijn. Op deze manier ontstaat er een ruimte waarin geen sprake is van oordelen als ‘goed en fout’ of ‘mooi en lelijk’. Kinderen worden uitgenodigd om zich vrij uit te drukken en om hun gewone manier van denken en doen te doorbreken, waardoor hun horizon van het mogelijke wordt verruimd.
In het onderzoek beschouw ik de kinderen als meerstemmig – dus als polyfoon. Er wordt vanuit gegaan dat ieder kind een koor van stemmen is, dat wil zeggen dat er in hen een grote reikwijdte aan kwaliteiten, houdingen en perspectieven is te vinden. Er wordt specifiek gezocht naar hun vrije stemmen, die we aanduiden als de authentieke, creatieve en verantwoordelijke stemmen. De verschillende stemmen worden niet altijd voldoende gezien of gehoord. Door hier wel ruimte aan te geven wordt ieder kind benadert een vat vol ongeziene mogelijkheden en onvergelijkbare kwaliteiten.